Dan maternjeg jezika

Članice Organizacije UN za obrazovanje, nauku i kulturu (UNESKO) obeležavaju danas  Dan maternjeg jezika, 21. februar, u cilju promovisanja jezičke kulture i raznovrsnosti, kao i višejezičnosti.

Generalna skupština UNESKO proklamovala je 1999. godine Dan maternjeg jezika, kao sećanje na studente koji su 21. februara 1952. godine ubijeni u Daki u Istočnom Pakistanu, danas Bangladešu, jer su protestovali zbog toga što njihov maternji jezik nije proglašen za zvanični.

Prema procenama, gotovo svakodnevno u svetu nestane po jedan jezik, a lingvisti prognoziraju da će od oko 6.000 jezika, do kraja 21. veka odumreti više od polovine, čak i do 90 odsto.

Najviše su ugroženi jezici sa malim brojem govornika od nekoliko stotina ili desetina, i jezici koji pripadaju malim zajednicama koje nisu civilizovane sa stanovišta zapadnih standarda i nemaju institucije, smatraju lingvisti.

Srbija je 2006. godine ratifikovala Evropsku povelju o regionalnim i manjinskim jezicima, a prema procenama državnih zvaničnika, manjinskim jezicima u Srbiji ne preti opasnost od izumiranja, kao što je to slučaj u nekim drugim delovima Evrope i sveta.

U našoj zemlji ima više od 30 nacionalnih manjina, a zakoni u oblasti obrazovanja poseban akcenat pridaju obezbeđivanju kvaliteta obrazovanja dece pripadnika manjinskih grupa.

Domaći lingvisti smatraju da bi trebalo više da se brinemo o srpskom jeziku, o razvijanju jezičke kulture, očuvanju tradicije, kao i da su nam potrebna novija izdanja pravopisa, rečnika i ostalih normativnih priručnika.

Lingvisti upozoravaju da je pred sve većom navalom engleskog jezika, srpski ugrožen u meri u kojoj su to i drugi jezici i da opasnost preti čak i jezicima sa velikom tradicijom – francuskom, italijanskom, nemačkom.

Ipak, prema oceni stručnjaka, nije verovatno da ćemo doći do jednojezične civilizacije, ali treba više da radimo na podizanju jezičke kulture i pismenosti, u čemu bi, kako smatraju, škola morala da ima značajniju ulogu.

(Izvor: Tanjug, Čuvari ćirilice)